Хову-Аксы суурдан Елена Корюкова биле Шолбан Дулуштуң интернационалчы өг-бүлези үш ажы-төлдүг. Олар тыва-даа, орус-даа байырлалдарны бир деңне эрттирип, кайы-даа чоннуң езу-чаңчылдарын хүндүлеп, сагып чаңчыкканнар.
Елена Корюкова Чеди-Хөл кожууннуң “Таңды-Уула” Культура бажыңының директору. Ол Шагааны өг-бүлезинге канчаар байырлаарын @tmgnews17 корреспондентизинге таныштырган.
– Өөм ээзи тыва, авам чуваш, бодумну орус омактыг деп санаар мен. Ынчангаш бистиң өг-бүлевисте чоннарывыстың байырлалдарын шуптузун демдеглеп турар бис. Шагааның бүдүү айында бажыңывысты, херимниң иштин арыглап, улуг огородувуска хевистерни харга кактаар бис. Культура адырында ажылдап турар болганымда, байырлал хүннерин клубка эрттирер-даа болзумза, баш бурунгаар манчыны өг-бүлевис-биле демнежип тудуп алыр бис. Чүге дизе Шагаа чемин демнежип кылырга, ол чыл эптиг-найыралдыг, бай-байлак болур. Ол ышкаш ак чемни (ээжегей, саржаг, быштак…) база ширээвиске албан салыр бис.
Үш кыстыг бис. Улуг уруум аңгы-башкы амыдырап-чурттап чоруур. Ортуну студент, хеймери Валерия чеди харлыг. Ол бодун “Мен тыва мен” дээр. Шагааны четтикпейн манаар. Валерия Культура бажыңынга эртер хемчеглерге национал тыва хевин кедип алгаш киржир.
Хойнуң ишти-хырнын аштап билбес-даа болзумза, шөйүндүлерни арыдыр чуурунга дузам кадар мен. Изиг-ханның аксын дуглаар шишти аныяк эр улуска чазадыр деп билир мен. Бир эвес шиш хөлүн эртир узун болур болза, келир өйде эр кижиниң кады чурттаар эжи чиңге дурт-сынныг болгаш узун болур дээр. Шишти чоон кылдыр чазап алырга, өөнүң ишти семис чаагай болур дээр. Шишти чазаарының ужур-утказы безин дыка солун.
Күдээм Саян өгбелериниң езу-чаңчылдарын сагып, аалынга саң салыр чаңчылдыг. Саянның ада-иезиниң аалы Оңгача деп черде. Эр хиндиктиг кижилер саң салган соонда, Шагааның аъш-чемин чооглап, бода мал кежинге дагдан чуңгуулап бадып, база катап харга арыгланыр бис. Шагааның дүнезинде удувас бис. Чүге дизе, удаан кижини Бурган башкы “санавайн” баар дээр болгай. Күдээм дыка тевектээр. Өөм ээзи мооң мурнунда база тевектээр кижи. Шолбан сумунуң оолдары национал оюнга өөрензин дээш кожууннуң Культура бажыңынга тевекти кылып берген. Шагаада кожууннуң чурттакчы чону чыглып, улусчу хөглээшкиннерге киржир.
Интернационал өг-бүле Чаа чыл, Рождество, Шагаа, Масленица, Наадым дээш оон-даа өске байырлалдарны демдеглеп, езу-чаңчылдарын хүндүлеп чоруур.
